گروه نرم افزاری آسمان

پیغام سروش







لیلا قنبري 2. محبت دل سراپرده محبت اوست دیده آئینه?دار طلعت اوست بی خیالش مباد منظر چشم زانکه این گوشه جاي خلوت
اوست حافظ سخن از دل بسیار شنیده?ایم و از محبت و عشق. دل حرم خداوند است و جایگاه عشق به او. چه بسیار پرسشها که
صفحه 52 از 63
عقل از پاسخ به آنها فرو می?ماند و چه بسیار دشواریها که هیبت عقل را می?شکند. دنیا با تکرار روز و شب چون گهواره?اي
انسان را به خواب می?خواند و سختیها و ناملایمات گرد اندوه بر روح و روان آدمی می?پاشد. اما آن هنگام که شعله?هاي
ملکوتی عشق در دل زبانه می?کشد، گویا همه سؤالها و حیرتها را از ذهن می?زداید و سایه?هاي شبهه و تردید را در پرتو نور
خود به روشنایی بدل می?کند. عشق به خداوند حرکت را در وجودمان فزونی می?بخشد و ناملایمات و سختیها را، هر چند
بزرگ، در نظرمان ناچیز می?نماید. آري، در پرتو چنین عشقی است که شکوفه?هاي صبر در درونمان می?شکفد و زندگی
رنگی و جلوه?اي نو می?یابد. و خلاصه آنکه عشق به خداوند، قطره وجودمان را به دریاي بی?کران وجود خداوند می?پیوندد:
چو ذرّه گرچه حقیرم ببین به دولت?عشق که در هواي رخت چون به مهر پیوستم حافظ بیایید کلام نورانی اهل بیت،
علیهم?السلام، را شفیع دلهامان کنیم؛ باشد که به حریم محبتش اذن حضورمان دهند. 1. امام صادق، علیه?السلام، می?فرمایند: نور
محبت خدا هرگاه بر درون بنده?اي بتابد، او را از هر مشغله دیگري تهی گرداند. هر یادي جز خدا تاریکی است. دلداده خدا
2. امام علی، علیه?السلام، می?فرمایند: اگر خدا را مخلصترین بنده خداست و راستگوترین مردمان و وفادارترین به عهد و پیمان. 1
3. امام صادق، علیه?السلام، می?فرمایند: خداوند به موسی، دوست دارید، پس محبت دنیا را از دلهایتان بیرون کنید. 2
علیه?السلام، وحی فرمود: دروغ می?گوید آن کس که گمان برد مرا دوست دارد اما چون شب فرا رسد چشم از عبادت من فرو
بندد. مگرنه این است که هر دلداده?اي دوست دارد با دلدار خود خلوت کند؟! هان! اي پسر عمران چون شب شود من متوجه
دوستداران خود شوم و دیده دلشان را بگشایم و کیفرم را در برابر چشمانشان تجسم کنم و با من گفتگو کنند چنان که گویی مرا
4. امام علی، علیه?السلام، می?فرمایند: هرگاه خداوند بنده?اي را گرامی می?بینند و در حضور خودم با من سخن می?گویند. 3
.3 . 2. همان، ص 963 ، ش 3167 . دارد (دل) او را به محبت خود مشغول کند. 4 پی?نوشتها: 1. میزان الحکمه، ج 2، ص 959 ،ش 3153
. 4. همان، ص 957 ، ش 3147 . همان، ص 959 ، ش 3152
میعادگاه منتظران
تهیه و تنظیم: سیدصادق سیدنژاد اشاره: بیش از هزار سال است که مسجد مقدس جمکران میعادگاه منتظران و سجده?گاه مشتاقان
کوي مهدي، علیه?السلام، است. و هر شب چهارشنبه هزاران عاشق دلسوخته از گوشه و کنار ایران اسلامی و دیگر کشورها به این
مسجد رو می?آورند تا شاید نشانی از آن یار غایب از نظر بیایند. به منظور فراهم آوردن امکان ارتباط گسترده?تر خوانندگان
موعود با مسجد شریف جمکران بر آن شدیم که در هر شماره صفحاتی را به این مسجد اختصاص دهیم. مطالبی که در این
صفحات درج می?شود همگی توسط معاونت فرهنگی مسجد مقدس جمکران تهیه و تدوین شده و در اختیار علاقه?مندان موعود
قرار گرفته است. در ایران دکترهاي متخصص زیادي معایناتی را انجام دادند همه عکسها و آزمایشها حکایت از وجود تومور
سرطانی داشت که همه عکسها و نتایج آزمایشهاي آنجا هنوز موجودند دکتر علیرضا باهر که سالهاي متمادي علاوه بر مدیریت
بیمارستان آیۀاللَّه گلپایگانی، قدس سره، به عنوان پزشک مخصوص معظم له سرپرستی تیم پزشکان معالج حضرت آیۀاللَّه
گلپایگانی را به عهده داشته?اند. عنایت امام زمان، علیه?السلام، به ایشان را چنین بازگو می?کنند: ... در یکی از روزهاي سال
1365 شمسی حضرت آیۀاللَّه گلپایگانی، قدس سره، دچار درد بسیار شدیدي در ناحیه شکم شدند ما با توجه آشنایی و مسؤولیت
خاصی که داشتیم فوراً مقدمات انتقال ایشان را به بیمارستان فراهم کردیم و در آنجا آزمایشها و عکسبرداریهاي مختلفی به کمک
همکاران متخصص که داریم انجام گرفت و در ضمن درمانهاي موقتی که قبل از به دست آمدن نتایج عکسبرداریها و آزمایشها
انجام گرفته بود هیچکدام نتیجه?اي نداد. نتیجه آزمایشها آماده شد، پس از بررسیهاي زیاد ناراحتی ایشان سرطان اثنی?عشر
تشخیص داده شد و این مسأله همه را دچار نگرانی و ناراحتی غیرقابل وصفی کرده بود و بالاخره تصمیم بر این شد که هر چه
صفحه 53 از 63
زودتر آقا را به تهران ببریم و در آنجا با توجه به امکانات زیادي که هست معاینات بیشتر و آزمایشهاي دقیق?تري به عمل آید.
وقتی به تهران رفتیم مقرر شد که آقا را در بیمارستان بانک ملی بستري کنیم. در همان ساعت اولیه معاینات و عکسبرداریها دقیق
توسط پزشکان مجرب به عمل آمد از قضا همه آنها نتیجه به دست آمده در بیمارستان قم را تأیید می?کردند. یعنی ناراحتی آقا از
سرطان اثنی?عشر یا سرطان سرپانکراس (لوزالمعده) ناشی می?شد و در ضمن همه پزشکان توصیه می?کردند هر چه زودتر باید
آقاي گلپایگانی به انگلستان بروند تا عملی که براي درمان این ناراحتی لازم بود در آنجا انجام گیرد. روزبه روز بلکه ساعت به
ساعت ناراحتی آقا هم بیشتر می?شد. به گونه?اي که یادم هست وقتی می?خواستیم به انگلستان برویم حال ایشان به قدري وخیم
بود که در حالت عادي نه می?توانست روي صندلی بنشیند و نه می?توانست در روي تختی که آماده شده بود استراحت کند. لذا
مجبور شدند تا از تخت مخصوصی که به دیواره هواپیما نصب شده بود استفاده کنند. به جهت وخامت حال ایشان به محض ورود
بستري شدند و اقدامات اولیه پزشکی توسط کادر بیمارستان انجام گرفت بنابراین شد تا » کرانول « به لندن وي در بیمارستان
معالجات اساسی از فردا شروع شود. بنده خودم در خدمت ایشان شب را در بیمارستان بودم منتهی موقع استراحت به اتاق دیگري
در مجاورت اتاق ایشان رفتم و پس از چند ساعت استراحت وقتی صبح زود به خدمتشان رسیدم متوجه شدم که حال عمومی آقا
آقاي دکتر باهر ناراحتی من برطرف شده است شما به « : خیلی بهتر از روزهاي قبل است. پس از سلام و احوالپرسی به من فرمودند
چشم آقا من این کار را « : من عرض کردم .» این آقایان پزشکان بگویید فعلًا دست نگه دارند و یک معاینه مجددي به عمل آورند
معلوم بود که ایشان می?خواستند در این باره توضیح بیشتري .» می?کنم ولی شما بیشتر توضیح بدهید ببینم چه پیش آمده است
آقا امام زمان، علیه?السلام، خودشان فرمودند « : ندهند اما وقتی با اصرار و سماجت من روبرو شدند در یک جمله مختصر فرمودند
این جمله را با حالت خاصی بیان کردند و بعد سکوت کردند... پس از شنیدن این جمله چند لحظه من .» که من شفا پیدا کرده?ام
شما « : قادر به عکس?العمل خاصی نبودم همانطور در سرجاي خودم بی?حرکت ماندم... اما وقتی به خود آمدم به آقا عرض کردم
بعد آقا فرمودند: .» فعلًا درباره بازگشت سخنی نگویید تا من از اینها درخواست کنم عکسبرداري و آزمایشهاي جدیدي انجام دهند
این در حالی بود که روزهاي پیش .» اگر ممکن است بگویید براي من صبحانه?اي بیاورند چون احساس می?کنم خیلی گرسنه?ام «
از آن هر چه اصرار می?کردیم چیزي میل کنید ایشان اظهار می?کردند میلی به غذا ندارم. حتی در هواپیما علی?رغم تعارف زیاد
دوستان حتی موفق نشدیم یک پره پرتغال به ایشان بخورانیم. در هر حال بعد از صرف صبحانه پزشکان عکسبرداریها و آزمایشهاي
لازم را مجدداً در بیمارستان لندن به عمل آوردند و بعد وقتی عکسها و نتایج آزمایشهاي ایران را با نتایج آنجا مقایسه کردند با
آیا فکر نمی?کنید « : کمال تعجب دیدیم که از تومور سرطانی اثنی?عشر خبري نیست. بعد پزشکان بیمارستان کرانول به ما گفتند
در ایران دکترهاي متخصص زیادي?معایناتی را انجام دادند همه عکسها « : در جواب گفته شد »؟ در تشخیص?تان اشتباه کرده?اید
و...به این » و آزمایشها حکایت از وجود تومور سرطانی داشت که همه عکسها و نتایج آزمایشهاي آنجا هنوز موجودند
ترتیب?حضرت?آیۀاللَّه گلپایگانی، قدس سره، شفا پیدا کردند و چند روز بعد در سلامت کامل ایشان به ایران برگرداندیم. وقتی به
قم برگشتیم یک روز بعد مرحوم آقاي مجتهدي (که اهل دل بود و کرامتهاي زیادي از خود او دیده شده بود) به من پیغام دادند تا
شما که رفتید لندن براي من یک حادثه?اي پیش آمد. « : به منزل ایشان بروم. وقتی به خدمت ایشان رسیدم به من فرمودند
بفرمایید اگر چیزي « : عرض کردم .» می?خواهم آن را با شما در میان بگذارم تا شما صحت یا عدم صحت آن را بیان کنید
وقتی شما به همراه آیۀاللَّه گلپایگانی به لندن رفتید؛ « : آنگاه آقاي مجتهدي فرمودند .» می?دانستم من در خدمت شما خواهم بود
مردم زیادي از من التماس دعا کردند و خواستند براي سلامتی آقا من دعا کنم به عنوان یک وظیفه شب براي آقا دعا کردم ناگهان
در آن حال یک صحنه?اي در جلو چشم من ظاهر شد دیدم آقاي گلپایگانی روي تخت ایستاده?اند و می?گویند: من شفا گرفتم
در حالی که بغض گلوي »؟ و حضرت مهدي، علیه?السلام، هم می?فرمایند: من به ایشان شفا دادم. آیا چنین چیزي واقع شده است
صفحه 54 از 63
آقا، آنچه شما آن شب دیده?اید حقیقت دارد... آقا حجۀبن?الحسن، علیه?السلام، خودشان « : مرا گرفته بود به ایشان عرض کردم
این در »... به آیۀاللَّه گلپایگانی عنایتی کردند که با سلامتی کامل به ایران برگشتند بدون اینکه نیازي به کوچکترین معالجه باشد
حالی بود که پیش از من کسی از جریان شفاي آیۀاللَّه گلپایگانی، قدس سره، و وقایع لندن به آقاي مجتهدي?چیزي نگفته بود...
والسلام.
نگاهی به تاریخچه برگزاري اجلاس دو سالانه بررسی ابعاد وجودي حضرت مهدي (عج)
مقدمه السلام علیک یا نوراللَّه الذي یهتدي به المهتدون و یفرّج به عنالمؤمنین. در بیکران هستی همواره رساننده فیض ربالارباب
وجود مبارك امام عصر، علیهالسلام، است که بی او نه کتاب آفرینش را شیرازه میماند و نه کشتی نجات و رحمت بر عالمیان را
سکانداري، چنانکه فرمود: بفیفمْنفهف رفزفقَ الوَري و بفوفجودفهف ثَبَتَتف الأرضف و السّماءف. دخیره خداوند و مصلح کل در
این ایام خوشبوتر از همه گلها عطر برکات خویش را در رواق زندگی رعایایش میپراکند؛ چرا که او نرگسیترین عطرها را دارد و
تا چشمانشان به جمال محبوب منور گردد دست به دعا ؛» أین بقیۀاللَّه « ربیعالانام است و طالبان جمال پريطلعتش مترنم به نواي
برمیدارند تا آن هنگام که خورشید درخشان آل عصمت پدیدار گردد و خزان دنیا را مبدل به بهار سازد. آري او خواهد آمد تا
وعده الهی تحقق یابد در جمعهاي موعود و در طلوعی نزدیک. انشاءاللَّه. سازمان تبلیغات اسلامی مفتخر است در سالی که به نام
مبارك امیرالمؤمنین امام علی بن ابیطالب، علیهالسلام، مزین گردیده است سومین اجلاس دوسالانه خود را برگزار نماید و ضمن
ارتقاي سطح فرهنگ انتظار و مهدویت به بررسی ابعاد وجودي حضرت مهدي، علیهالسلام، بپردازد. در آستانه برگزاري سومین
اجلاس، مناسب دیدیم که نگاهی اجمالی داشته باشیم به دستاوردهاي اجلاسهاي پیشین و برنامههاي سومین اجلاس. اجلاس
مقدماتی در آبانماه 1374 پس از برگزاري نخستین اجلاس نماز در زاهدان به برگزاري نشستی در خصوص حضرت مهدي،
علیهالسلام، توجه گردید. با وجود آنکه حرکت و تلاش پایهگذاران این نشست بدون زمینهسازي قبلی صورت میگرفت لیکن شور
را فراهم آورد. و » فلسفه انتظار حضرت مهدي، علیهالسلام « و شوقی که در میان بود بسرعت مقدمات برگزاري همایشی با عنوان
حاصل آن شد که در ایام نیمه شعبان همان سال همایش مذکور در شهر زاهدان با اهتمام نماینده ولیفقیه در استان و امام جمعه
زاهدان و سایر مسؤولان برگزار شود که در اینجا به نکات ارزشمندي از آن اشاره میگردد: 1. عنایت خاص مقام معظم رهبري،
دامظلهالوارف، و حضور نمایندگان ایشان؛ 2. حضور بیش از 150 تن از شخصیتهاي برجسته علمی و دینی و ارایه سخنرانی توسط
برخی از آنها؛ تنی از جمله حضرات آیات: امامی کاشانی، علامه عسکري، امینی، معرفت، خرازي، رسولی محلاتی، تسخیري،
کریمی جهرمی و حججالاسلام والمسلمین آقایان محمدي عراقی، باریک بین، نعیم آبادي و... همچنین حضور جمعی از طلاب
خارجی مرکز جهانی علوم اسلامی از کشور تایلند، هند، پاکستان، آمریکا، آلمان، نروژ و...؛ 3. ارایه 142 مقاله علمی از سوي
اندیشمندان و اقشار فرهنگی کشور؛ 4. حضور و شرکت علماي اهل تسنن و ارایه مقالات در اجلاس؛ 5. ایجاد انگیزه تحقیق و زمینه
پژوهش در بین آحاد جامعه حول وجود مقدس حضرت حجۀبنالحسن، عجّلاللَّهتعالیفرجه. اولین اجلاس پس از برگزاري نشست
ابتدایی به منظور انجام حرکتی علمی، تحقیقاتی و ثمربخش، تصمیم به تأسیس دبیرخانه دائمی گرفته شد تإ؛/پپ در هر دو سال،
اولین اجلاس دو سالانه بررسی ابعاد « اجلاسی با محورهاي مورد لزوم برگزار گردد. به دنبال این اقدام نشست رسمی تحت عنوان
. در سال 1375 در شهر زاهدان برگزار گردید. که به نکات ارزندهاي از آن اشاره میگردد: 1 » وجودي حضرت مهدي، علیهالسلام
مقالات واصله با توجه به محورهاي تعیین شده در فراخوان از غنا و محتواي مطلوبتري برخوردار بود و اندیشمندان و فرهیختگان
حوزه و دانشگاه تلاش وافري در زمینه پژوهش و تحقیق به عمل آورده بودند؛ 2. انتخاب 75 مقاله که حاوي دیدگاههاي مطرح
مبانی تمدن غرب و جامعه ایدهآل « ،» سیماي حضرت مهدي، علیهالسلام « شده در فراخوان بود؛ 3. انتشار دو جلد کتاب تحت عنوان
صفحه 55 از 63
که متضمن عناوین فراخوان بود؛ 4. تشکیل کمیته علمی اجلاس با حضور برخی از محققان و مهدي پژوهان حوزه و » اسلامی
دانشگاه. محورهاي مقالات در اولین اجلاس الف)اثرات وجود مقدسحضرت مهدي عجّلاللَّهتعالیفرجه، در جوامع بشري؛ 1. نقش
سازنده انتظار منجی در جوامع بشري؛ 2. بررسی تطبیقی دیدگاههاي ادیان در مفهوم انتظار و اثرات منجی؛ 3. آثار اجتماعی،
اخلاقی و اعتقاد به حضرت مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه؛ 4. تأثیر انتظار ظهور در تکوین و پیدایش انقلاب اسلامی؛ ب) بررسی ابعاد
. وجود مقدس حضرت مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه، از تولد تا غیبت و ظهور 1. تواقیع حضرت و مسأله رهبري جامعه اسلامی؛ 2
بررسی و جوابگویی شبهات و اشکالات مطروحه پیرامون حضرت؛ 3. دیدگاه انبیا و ائمه، علیهمالسلام، در ارتباط با وجود مقدس
حضرت مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه ج) بررسی مبحث نظم به اصطلاح نوین جهانی و سرانجام آن از دیدگاههاي گوناگون دومین
اجلاس در سال 1377 ، شهر زاهدان میزبان دومین اجلاس بود که بحمداللَّه بار دیگر نظر ژرفاندیشان جامعه را به خود معطوف
ساخت و توانست حرکتی در جهت عرض ادب و ارادات به ساحت مقدس حضرت بقیۀاللَّهالاعظم،عجّلاللَّهتعالیفرجه، در تاریخ
کشور به یادگار گذارد و فضایی قدسی و معنوي ایجاد نماید. از آنجایی که با تشکیل دبیرخانه دائمی کار قوت بیشتري یافته بود
لذا مشارکت عمومی از طبقات مختلف موجب پربارتر شدن این اجلاسیه گردید و حضور پرشوراندیشمندان و علاقهمندان به
حضرت بیش از اجلاسهاي گذشته درخشندگی یافت. در این سال مباحث مطروحه با داشتن برکات معنوي حول محورهاي ذیل
برگزار گردید: محورهاي مقالات در دومین اجلاس بخش اول؛ مباحث شخصیتی شامل: 1. بررسی موضوع اصالت مهدویت و
شخصیت وجودي حضرت؛ 2. امام مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه، از دیدگاه قرآن و روایات؛ 3. بررسی مسأله انتظار، ادله، فوائد و
نقش آن؛ 4. عوامل غیبت، موانع ظهور، علائم و رابطه آن با انقلاب اسلامی. بخش دوم؛ مباحث حکومتی شامل: 1. بررسی ابعاد
ولایت تکوینی؛ 2. بررسی ولایت کبراي الهیه و ارتباط آن با ولایت فقیه؛ 3. فلسفه حکومت اسلامی در زمان غیبت؛ 4. تبیین
سیماي زمامداران حکومت اسلامی در حکومت جهان. بخش سوم؛ مباحث اجتماعی شامل: 1. تبیین سیماي خواص و عوام در زمان
غیبت؛ 2. تبیین سیماي جوانان صالح در عصر غیبت؛ 3. بررسی و کنکاش پیرامون زندگی اجتماعی در جامعه نبوي (مدینۀالنبی) و
حکومت جهانی امام مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه. سومین اجلاس در حال حاضر دبیرخانه اجلاس در حال تدارك مقدمات اجلاس
سوم است و در این راستا اقداماتی به شرح زیر صورت گرفته است: 1. تاکنون 130 اثر اعم از مقاله و آثار هنري واصل گردیده و
حدود 20 مقاله توسط اندیشمندان و متفکران و صاحبان قلم تدوین گردیده است؛ 2. با هماهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات
اسلامی با بعضی اندیشمندان خارج از کشور تماس حاصل شد که مقالاتی از کشورهاي سوئد، هند، تایلند، سودان و پاکستان
واصل گردیده است؛ 3. کمیته علمی دیدارهاي متعددي با علما و اندیشمندان داخل ایران جهت مشاوره و اخذ نظرات کارشناسی
داشته است تا انشاءاللَّه در اجلاس 79 موضوع و محور راصلی اجلاس 81 تعیین و مطرح گردد. 4. مسابقه بزرگ عکس مهدویت
در ایام نیمه شعبان امسال در سراسر کشور برگزار خواهد گردید. 5. جهت ارتباط با علما و اندیشمندان خارج از کشور و نشر
WWW.Eglasmahdi.com معارف مهدویت در اینترنت سایتی به نام شبکه اجلاس مهدي افتتاح شده که آدرس آن
میباشد. 6. چند اثر راجع به حضرت که به زبان عربی نوشته شد، جهت ترجمه به دبیرخانه ارایه گردیده که، در دست بررسی و
کارشناسی است. 7. چند طرح ادبیات داستانی براي تألیف در سطح نوجوانان و جوانان ارایه گردیده که در دست کارشناسی و
بررسی است. 8. طرحی به عنوان نکوداشت مهدي پژوهان در حال اجراست که همزمان با برگزاري سومین اجلاس از کسانی که در
حوزههاي: تحقیق و پژوهش، ادبیات و هنر، فرهنگ و تبلیغات تلاش کردهاند، تشکر و قدرانی گردد. 9. کتابخانه تخصصی امام
مهدي، عجّلاللَّهتعالیفرجه، در محل کمیته علمی قم در حال تشکیل است. 10 . طرحی با عنوان بانک اطلاعات مهدي پژوهان
مراحل اولیه اجرا را میگذارند که هدف آن شناسایی محققان و مهديپژوهان در ایران و خارج از کشور و تشکیل بانک اطلاعات
نرمافزاري میباشد. گزیدهاي از سخنرانیهاي دومین اجلاس دو سالانه بررسی ابعاد وجودي حضرت مهدي (عج) موعود خداپرستان
صفحه 56 از 63
وَعَدَاللَّه الذین آمنوامنکم و عملوا الصّالحات لیستخلفنّهم فیالارض کما « سخنرانی آیۀاللَّه امامی کاشانی بسماللَّهالرحمنالرحیم
استخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذي ارتضی لهم و لیبدّلنّهم من بعد خوفهم امناً یعبدوننی لایشرکون بیشیئا و من کفر
1 در صبح نیمه شعبان، سال 255 ق. در شهر سامرا، از پدري که امام حسن عسکري، علیهالسلام، است، .» بعد فاولئک هم الفاسقون
علیهاالسلام، منجی عالم بشریت، حضرت مهدي صاحبالزمان، عجّلاللَّهتعالیفرجه، طلوع فرمود. ،» نرجس « بر دامن مادري به نام
زمانی در ستاد نماز جمعه تهران پیشنهاد شد که کنگرهاي درباره وجود شخصی حضرت و هویت ایشان برگزار گردد و این امر،
هماکنون در این محفل برگزار شد و باید گفت که چنین نشستی براي تمام خداپرستان ضرورت دارد و این را در سفري که به اروپا
سري » لاهه « داشتم، دریافتم. خلاصه قصه چنین است که در یک سفر به بلژیک، به دانشکدههاي مربوط به علوم و معارف دینی در
زدیم (این کار در چنین سفرهایی معمول است.) در یک دانشکده الهیات که استادان آن مسیحی بودند و کرسی اسلامشناسی نیز
داشتند، حضور یافتیم. در دفتر رئیس دانشکده گرد آمدیم و با آنان، از جمله استاد اسلامشناسی، مشغول صحبت شدیم. من بحث
را متوجه آینده بشر کردم و از آنان خواستم که کلمات حضرت مسیح، علی نبیّنا و آله و علیهالسلام، را در این مورد بیان کنند و به
گذشتهها نپردازند؛ همیشه که جهان با وضع کنونی نمیتواند باقی بماند. جهان بر عدل خداوند برپاست و خداوند حکیم و عادل
است و بالاخره روزي دست عدالت او براي نجات بشر به سوي انسان دراز میشود. این سنت الهی است؛ از بدو خلقت، تاکنون؛
بحث بسیار جدي شد. من سالهاست در تناقص شدید « : ولی سخن اینجاست که این دست کیست؟ پروفسور اسلامشناسی گفت
من مسیحی 2 هستم؛ » و مبشراً برسول یأتی من بعدي اسمه احمد « : سپس قرآن را برداشت و ادامه داد: قرآن میفرماید » گرفتار شدهام
میگوید: آینده به دست مهدي » احمد « عقیده دارم. مسیح و انجیل میگوید: آینده، به دست مسیح است؛ ولی » احمد « ولی به این
هیچ تناقضی وجود ندارد و هر دو مطلب « : چون بحث به اینجا رسید، بنده عرض کردم ». است. شما این مشکل را براي من حل کنید
سپس به روایاتی که از شیعه و سنی نقل شده، اشاره کردم که .» اقتدا کننده به او » عیسی « مقتداست و » مهدي « . صحیح است
مضمونش چنین است: حضرت مسیح، علی نبیّنا و آله و علیهالسلام، به هنگام ظهور در مکه بر حضرت مهدي، علیهالسلام، وارد
کرامۀً « ، جلو بایست تا 3 به تو اقتدا کنیم، و حضرت مسیح میفرماید: که شما جلو بایستید » تَعال! صَلّف بنا « : میشود. امام میفرمایند
چرا که خداوند خواسته تا شما را و اسلام را گرامی بدارد. این روایت در کتب مختلف شیعه و سنی نقل شده است؛ از ؛» لهذه الامّۀ
است. بنده انجیلها را بررسی » القاري « ، که نوشته محقق فاضلف اهل سنت » مرقاة المفاتیح فی شرح مشکاة المصابیح « جمله کتابف
است » واتیکان « کردم که درباره هویت حضرت چه میگویند. نسخههاي دست اول را جستوجو کردم. به نسخهاي که اصل آن در
دست یافتم. این نسخه مربوط به قرن چهارم میلاد مسیح، یعنی حدود دو قرن قبل از اسلام است و داراي ،» بروکسل « و تصویر آن در
یعنی » پرکلیتوس « . آمده است » پرکلیتوس « و » پاراکلیتوس « خطی ناخواناست. در آن کتاب، در مورد اوضاعف آخر الزمان، تعبیر
کسی که جهان را پر از عدل و داد خواهد کرد و این با معناي پاراکلیتوس متفاوت است و این تفاوت را یکی از زبانشناسان متبحّر
تأیید کرده است. ما انجیلها را تا قرن پانزدهم میلادي بررسی کردیم و متوجه شدیم که به مرور زمان این دو واژه به یک معنا به
برگزار شد. » اسلام و مسیحیت « معناي خود را از دست داده است. سال پیش، کنگرهاي در تهران به نام » پرکلیتوس « کار رفته و
علماي مسیحی را دعوت کردیم و من همین مسأله را مطرح کردم. دانشمندترین آنها گفت: من تزي در همین موضوع نوشتهام که
این دو لغت، دو معنا دارند. از وزارت امورخارجه، (کسی که به واتیکان هم مربوط بود) این نوشته را براي ما آورد که هنوز ترجمه
نشده است. من دنبال این بحث هستم و انشاءاللَّه به عنایت خود حضرت، بخوبی تنظیم و تدوین میشود. بسیاري از اهلسنت،
درباره هویت ایشان مسأله را حل کرده و هویت شخصی دانستهاند؛ این جا را بسیار خوب بحث کرده و از گذشتهها صرفنظر
کردهاند و این کار بسیار خوبی است؛ البته این نه به معناي مسکوت گذاشتن حق است. مرحوم آقاي بروجردي، رحمۀاللَّهعلیه،
دین « کرد که حق، حق است؛ اما اکنون وظیفه جهان اسلام در گرفتن » شیخ محمود شلتوت « ، همین پیشنهاد را به شیخ بزرگ الازهر
صفحه 57 از 63
در » فخر رازي « . از چه کسی است؟ تمام کتابهاي شیعه و سنی، انگشت اشاره به اهل بیت، علیهمالسلام، دارند » و احکام
جهر است و من » علی بن ابیطالب « عدهاي اجماع بر اخفات کردهاند؛ ولی قرائت « : میگوید » بسماللَّهالرحمنالرحیم « مسألهجهردر
چه اندازه 4 این روایت ثقلین از صحابه نقل شده! و همچنین است سایر روایات: آقاي بروجردي، ». اقتدي فی دینه بعلی فقد اهتدي
رحمۀاللَّهعلیه، میفرمود: بیایید از اهلبیت، علیهمالسلام، این را اخذ کنیم. بنده عرض میکنم: آن به جاي خود، اکنون بیایید در
شواهد « از شخصیتهاي بزرگ اهل سنت، در کتابی به نام » عبدالرحمن جامی « هویت حضرت مهدي، علیهالسلام، متفق شویم؛ مثل
را در ولادت حضرت مهدي،عجّلاللَّهتعالیفرجه، » حکیمه 5 خاتون « و روایت » و انّه الّذي یملأ الأرض عدلًا و قسطاً « : میگوید » النبوة
». الحمدللَّه ربالعالمین « : وقتی متولد شد، بر دو زانو نشست و سبابه را به سوي آسمان بلند کرد و عطسه نمود و گفت « : نقل میکند
شخصی بر امام حسن عسکري، علیهالسلام، وارد شد و از جانشین و امام بعدي سؤال کرد. امام حسن عسکري، « : باز هم نقل 4میکند
لو لا کرامتک علیاللَّه لا اریتک هذا الولد: اگر نزد خداوند کرامت 6 نداشتی، این طفل را به تو نشان « : علیهالسلام، فرمود
پس در این مسأله هم با برادران اهل سنت اختلافی نداریم و کسانی که ». اسم او اسم رسول خدا و کنیهاش کنیه اوست ». نمیدادیم
شبههاي دارند، با مقداري بررسی در کتابهاي خودشان برطرف میشود؛ ولی باید به دیده انصاف به بحث نگاه کنند. همه شما با
منتخب « عالم و شاعر اهل سنت است و اشعاري در مورد اهلبیت، علیهمالسلام، دارد. این اشعار را » مولوي « . آشنا هستید » مثنوي «
نقل کرده است. سراغ مثنوي رفتم، ولی به نظر نمیرسید که در مثنوي یافت شود؛ زیرا وزن » قندوزي « نوشته » ینابیع المودة « از » الاثر
آن متفاوت بود. کلیات را نیز بررسی کردم و فقط قسمتهاي ابتدایی و انتهایی اشعار را یافتم، ولی بقیه حذف شده بود. صاحب
از علما و مورخان اهل سنت است و از حنفیهاست که در اوایل قرن سیزده میزیسته و این اشعار را نقل کرده است. ،» اینابیعالمودة «
در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهري، یک نسخه خطی از کلیات را پیدا کرده، اشعار را در آن به طور کامل یافتیم. با دوستی این
قضیه را مطرح کردم و ایشان نیز وجود چنین اشعاري را در چاپ بمبئی از کلیات، تأیید کردند و بعدها بعضی از ناشران از ما
3. بحارالانوار، . 2. سوره صف، آیه 6 . خواستند که نسخه را در اختیار آنان بگذاریم تا چاپ شود. پینوشتها: 1. سوره نور، آیه 55
6. بحارالانوار، علامه مجلسی، . 5. سوره حمد، آیه 2 . 4. مائۀ منقبۀ، محمدبن احمدالقمی، ص 61 . علامه مجلسی، ج 6، ص 301
7. اعلامالوري، شیخ طبرسی، ص 439 . مهدي، علیهالسلام، موعود شیعه و اهل سنّت سخنرانی علامه سیدمرتضی . ج 26 ، ص 262
وَعَدَاللَّه الذین امنوا و عملوا الصّالحات، لیستخلفنّهم فیالأرض کما استخلف الذین من قبلهم و « : عسکري قالَاللَّه سبحانهَ و تَعالی
2 تا جایی که تاریخ نشان »... لیمکنن لهم دینهم الذي ارتضی لهم و لیبدلنّهم منبعد خوفهم امناً یعبدوننی لا یشرکون بیشیئاً
میدهد، بشر به دو دسته تقسیم شده: عدهاي میپندارند که جهان هستی با تمام نظام و حکمتی که دارد، تصادفی به وجود آمده
هستند. دسته دیگر مؤمنان هستند و علم دارند که جهان را خالق » ظّن « است؛ اینان هیچ علمی از آغاز و پایان هستی ندارند و تابع
حکیم و مدبري آفریده، آغاز آن را از فرموده خالق میدانند و به پایانش آگاهی دارند و همچنین قیامت و معاد را پذیرفتهاند. اینان
اصحاب ادیان آسمانی هستند که خود دو دستهاند: دستهاي که کتابهاي آسمانی آنها مورد دستبرد و تحریف واقع شده و به همین
دلیل از نهایت کار جهان بیاطلاع هستند؛ اما همه ایمان دارند که در پایان، خداوند براي عالم بشریت یک منجی میفرستد و این
امري است اجماعی در بین ادیان. در میان ادیان، مسلمانها که کتاب آسمانی آنها بدون تحریف و در دسترس است، از بقیه نسبت به
مسأله، بیناتر و داناترند. پیامبري که جز وحی نمیگوید، آنان را به این مسأله از راه وحی آگاه کرده که مهدي موعود، علیهالسلام،
در پایان جهان، حکومت عادلهاي بر پا میکند که براي هیچ یک از انبیایی که حکومت داشتهاند، میسر نبوده است و اینکه عیسی
بن مریم علی نبیّنا و آله و علیهالسلام، هم به او اقتدا میکند، شاید اشاره به این باشد که عیسویان نیز پیرو او خواهند گردید. باز
مسلمانها در اینجا دو دستهاند: یک دسته جزئیات قضیه را میدانند. علامتهاي ظهور، صفات آن حضرت، محل قیام، کیفیت
حکمرانی یاران آن حضرت - که 313 نفر هستند و در حکومت بر دنیا فرمانداران حضرت خواهند بود - اینها بزرگان یاران
صفحه 58 از 63
حضرت هستند، ولی اولین لشکرکه از مکه خارج میشود ده هزار نفر است؛ به عدد لشکري که پیامبر در فتح مکه داشت. دلیل
اینکه این مطالب براي این دسته از مسلمانان روشن و واضح است، این است که اینان تابع مکتب اهلبیت، علیهمالسلام، بودند و به
روایات اهتمام میورزیدند؛ به خلاف پیروان مکتب خلفا که بر اثر اجتهاد بعضی از آنان، نوشتن حدیث پیامبر، صلیّاللَّهعلیهوآله،
ذهبی، این رویه » تاریخالاسلام « . ممنوع شد. اجتهادشان این بود که مبادا قرآن با کلمات پیامبر اکرم، صلیّاللَّهعلیهوآله، آمیخته شود
تا این زمان، کتاب حدیث و علمی در دست « : مینویسد » ابیجعفر « سیوطی در ترجمه حال » تاریخالخلفاء « را ثبت کرده است و نیز
طبیعی است که احادیث کمی در این میان براي آنان ». عالمان نبوده و همه علوم را استادان قرآن و حدیث، از حفظ بیان میکردند
اثبات کردهام که تابعین مذهب اهلبیت، عیلهمالسلام، از زمان ائمه، علیهمالسلام، » معالم المدرستین « باقی بماند. اما بنده در کتاب
تا امروز، احادیث پیامبر را مینوشتند؛ لذا احادیث غیر احکام در مکتب اهلبیت اینگونه روشن است. سند دیگر، اینکه غالباً به نام
با » ابی جعفر منصور « نواده امام حسن، علیهالسلام، که در مقابل ،» محمدبن عبداللَّه بن الحسن « ؛ مهدویت در برابر خلفا قیام میکردند
،» محمد « قیام نموده، گرچه امام صادق، علیهالسلام، از آنچه نزد او از کتب ارث برده، از پیامبر خبر میدهد که این » مهدي « نام
هر رأیتی قبل از ظهور حضرت حجت، علیهالسلام، بلند شود، « : مهدي موعود نیست و کشته خواهد شد. روایتی وجود دارد که
معناي این روایت این است که هر کس ادعاي مهدویت کند، بر ضلال است؛ نه هر رأیتی که به اسم اسلام بلند ». رأیت ضلال است
شود؛ مانند رأیتی که امام خمینی، رحمۀاللَّهعلیه، بلند نمودند. حال چند روایت از کتب صحاح و غیره نقل میکنیم تا اجماعی بودن
» ماجاءفیالمهدي « در باب » سنن ترمذي « نقل میکنم. در » معالم المدرستین « آن روشن شود. روایات را به طور مختصر از کتاب
آمده که پیامبر فرمود: دنیا به آخر نمیرسد تا اینکه کسی بر عرب حکومت کند، از خاندان من که اسم او مانند اسم من است. و
از روات دیگر وجود دارد. از پیامبر روایت میکند: لو لم یبق منالدنیا إلّاْ » مسند احمد « و » مستدرك صحیحین « نظیر این حدیث در
یوم لطوّله اللَّه عزّوجلّ حتّی یملک رجل من أهل بیتی... 3 در حدیث دیگر میفرماید: المهديّ منّا أهل البیت 4 مهدي از ما اهلبیت
است که سیماي او را توضیح میدهد » مستدرك صحیحین « است و خداوند در یک شب کار او را آماده میکند. حدیث دیگر در
و میفرماید: ... یملأ الأرض قسطاً و عدلًا... 5 در حدیث دیگري است که حضرت فرمود: لو لم یبق منالدنیا إلّاْ یوم واحد لطوّل
من ولدي « : حضرت میفرماید »؟ از کدامین فرزند تو « : ذلک الیوم حتّی یبعث اللَّه رجلًا من ولدي اسمه کاسمی. 6 سلمان میپرسد
من « ، یعنی از فرزندان امام حسین، علیهالسلام، است. البته عبارات مختلفی وجود دارد » هذا و ضرب بیده علی الحسین، علیهالسلام
و روایاتی هم اسم و صفات حضرت مهدي، علیهالسلام، را بیان میکند. در صحاح و سنن و مسانید بر عدد » من قریش « ،» اهل بیتی
ائمه - که گاهی به خلفا تعبیر شده - تصریح شده که دوازده نفر هستند. در صحیح مسلم آمده: لا یزال هذا الدّین قائماً حتّی تقوم
من ولد « : السّاعۀ... 7 اسلام تا قیام قیامت به پاست. و در شمار دوازده خلیفه میآید که همه از قریش هستند و در یک جا میفرماید
آمده است. در روایتی میخوانیم: لا تزال هذه الامۀ مستقیماً أمرها ظاهرة علی » صحیح بخاري « یا تعبیر دوازده امیر که در » الحسین
عدو 0
یک کتاب در یک نگاه
نام کتاب: وظایف منتظران مؤلف: واحد تحقیقات مسجد مقدس جمکران ناشر: انتشارات مسجد مقدس جمکران تاریخ و نوبت
چاپ: پائیز 78 ، چاپ اول شمارگان: ده هزار نسخه آثار زیادي با هدف آشنا ساختن مردم با وظایف خطیرشان در دوره غیبت کبري
به حدود هشتاد تکلیف از تکالیفی که یک فرد شیعه » مکیال?المکارم « تألیف و منتشر شده است به عنوان مثال در کتاب ارزشمند
باید در دوره غیبت آنها را رعایت کند اشاره شده است. در اثر حاضر که با استفاده از احادیث اهل?بیت، علیهم?السلام، تدوین
شده است به نحو اختصار حدود بیست تکلیف از تکالیف زمان غیبت با زبانی روان و ساده (به گونه?اي که همه اقشار مخصوصاً
صفحه 59 از 63
قشر جوان بتوانند از آن استفاده نمایند) مورد بررسی قرار می?گیرد. عناوین برخی از این تکالیف عبارتند از: شناخت امام،
علیه?السلام، انتظار فرج، خودسازي، پیروي از فقهاي جامع?الشرایط، همیاري اجتماعی، دعا براي فرج امام زمان، علیه?السلام، اداي
حقوق و اطاعت از دستورات امام، علیه?السلام، و... مجموعه احادیث در ضمن هشتاد صفحه و در قطع جیبی چاپ و منتشر شده
است یکی از وظایفی که در کتاب از آن یاد شده می?شود اصل انتظار است که عین عبارت این بخش به جهت آشنایی با نوع
نگارش اثر حاضر ذکر می?شود: انتظار: همانند کسی که در پی شب یلدایی، خسته از ظلمت تیرگی چشم به افق دوخته و دمیدن
خورشید را آرزو می?کند. همانند کسی که در بیابانی بی?انتها سرگردان?مانده و تنها و وحشت?زده رهنمایی می?طلبد. همانند
می?زند. همانند » له له « کسی که پس از تشنگی?هاي بسیار با پنجه?هایی دردمند زمین را کنده و در آرزوي جوشش آبی گوارا
کسی که در قحط سال بی?باران، در کنار مزرعه عطش?زده?اش به امید پدیدار گشتن ابر رحمت دیده به کرانه?هاي آسمان
دوخته است. همانند کسی که در حین بالا رفتن از کوهی پایش لغزیده و دست به سنگی گرفته و کمک?کننده?اي را فریاد
می?کند. همانند کسی که در کنار بستر بیمار عزیز ترسان از جان دادن او، ورود طبیبی درد آشنا را لحظه?شماري می?کند؛ باید
انتظار کشید، باید دیده به راه امام زمان، علیه?السلام، بود باید هر صبح و شام چشم انتظار فرج ماند. 1 منتظر ظهور امام زمان،
علیه?السلام، بودن، حرکت به سوي ظهور و عمل به آرمانهاي موعود است و چنین انتظاري خود فرج و گشایش به حساب
می?آید. 2 جامعه منتظر جامعه?اي پویا است. جامعه?اي متحرك و فعال است که حاکمیت طاغوت را نفی می?کند و بی?عدالتی
را برنمی?تابد. انسان منتظر انسانی کوشاست، انسانی جهادگر و مبارز است که در مسیر اقامه توحید و استقرار ولایت از نثار هر چه
کسی که چشم انتظار 1 حاکمیت ما باشد مانند مجاهدي ؛» المنتظر لأمرنا کالمتشحّط بدمه فی سبیل?اللّه « . دارد دریغ نمی?ورزد
عن?الصادق، علیه?السلام، فتوقعوا « : است که در راه خدا به خون خویش غلتیده باشد. پی?نوشتها: 1. بحارالانوار، ج 52 ، ص 145
3. کمال?الدین، »؟ عن?الرضا، علیه?السلام، ألیس انتظار الفرج من الفرج « : 2. بحارالانوار، ج 52 ، ص 128 .» الفرج کل صباح و مساء
. ص 645
درباره مرکز